کد مطلب:40853 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » تاريخ و سيره

مواد قرارداد صلحنامه امام حسن چيست؟

: 1. «حكومت به معاويه واگذار مي​شود بدين شرط كه كه به كتاب خدا و سنت پيغمبر و سيره خلفاي شايسته عمل كند.
اين ماده قرارداد اين است [و در واقع] امام حسن اينچنين قرارداد مي​بندد: مادامي كه ظلم فقط به من است و مرا از حق خودم محروم كرده​اند ولي آن غاصب متعهد است كه امور مسلمين را در مجراي صحيح اداره كند، من به اين شرط حاضرم كنار بروم.
2. «پس از معاويه حكومت متعلق به حسن است و اگر براي او حادثه​اي پيش آمد متعلق به حسين.» اين جمله مفهومش اين است كه اين صلح يك مدت موقتي دارد، نه اينكه [امام حسن] گفت ديگر ما گذشتيم و رفتيم، اين تو او اين خلافت، تا هر وقت هر كار مي​خواهي بكن؛ نه، «تا معاويه هست»، اين صلح تا زمان معاويه است، شامل بعد از زمان معاويه نمي​شود، پس معاويه حق ندارد براي بعد از زمان خودش توطئه​اي بچيند: «و معاويه حق ندارد كسي را به جانشيني خود انتخاب كند.»
معاويه در شام لعن و ناسزاي به امير المؤمنين را رسم كرده بود. اين را در متن صلحنامه قيد كردند كه بايد اين عمل زشت موقوف باشد: «معاويه بايد ناسزا به امير المؤمنين و لعنت بر او را در نمازها ترك كند و علي را جز به نيكي ياد ننمايد» كه اين را هم معاويه تعهد و امضا كرد.
4. «بيت المال كوفه كه موجودي آن پنج ميليون درهم است، مستثني است و «تسليم حكومت» شامل آن نمي​شود و معاويه بايد هر سالي دو ميليون درهم براي حسن بفرستد.» اين قيد را كرده بودند براي همين كه مي​خواستند نياز شيعيان را از دستگاه حكومت معاويه رفع كنند كه اينها مجبور نباشند و بدانند اگر نيازي داشته باشند مي​شود خود امام حسن و امام حسين مرتفع كنند. «و بني هاشم را از بخششها و هديه​ها بر بني اميه امتياز دهد و يك مليون درهم در ميان بازماندگان شهدايي كه در كنار امير المؤمنين در جنگهاي جمل و صفّين كشته شده​اند تقسيم كند و اينها همه بايد از محل خراج «دارابجرد» تأديه شود.»
5. «مردم در هر گوشه از زمينهاي خدا (شام يا عراق يا يمن و يا حجاز) بايد در امن و امان باشند و سياهپوست و سرخپوست از امنيت برخوردار باشند و معاويه بايد لغزشهاي آنان را ناديده بگيرد.» مقصود كينه​توزي​هايي است كه به گذشته مربوط مي​شود، چون اينها اغلب كساني بوده​اند كه در گذشته با معاويه در صفّين جنگيده​اند. «و هيچ كس را بر خطاهاي گذشته​اش مؤاخذه نكند و مردم عراق را به كينه​هاي گذشته نگيرد. اصحاب علي در هر نقطه​اي كه هستند در امن و امان باشند و كسي از شيعيان علي مورد آزار واقع نشود و ياران علي بر جان و مال و ناموس و فرزندانشان بيمناك نباشند و كسي ايشان را تعقيب نكند و صدمه​اي بر آنان وارد نسازد و حق هر حقداري بدو برسد و هر آنچه در دست اصحاب علي است از آنان باز گرفته نشود. به قصد جان حسن بن علي و برادرش حسين و هيچيك از اهل بيت رسول خدا توطئه​اي در نهان و آشكار چيده نشود.»

---

مجموعه آثار شهيد مطهري ج14 ـ صلح امام حسن(ع) صفحه: 648 الي 649
شهيد مطهري